31, డిసెంబర్ 2015, గురువారం

రాముని శ్రీ పెంపు కనరండి.







     శ్రీ పెంపు.
     రా మ 
     స్వామీ
     నా మా 
     టే మీ




శ్రీ పెంపు / స్త్రీ.

ఈ స్త్రీ వృత్తానికి గణవిభజన గగ. అంటే పాదానికి రెందు గురువులు మాత్రం. పాదం నిడివి రెండు కాని ఆపైన కాని ఉన్నప్పుడు ప్రాసనియమం‌ తప్పదు. పదక్షరాల లోపు పాదాల్లో యతినియమం అక్కర లేదు.

కావ్యాలంకారచూడామణి కారుడు ఈ వృత్తాన్ని శ్రీ పెంపు అనటం తప్ప మిగిలిన అందరు లక్షణకారులూ ఈ‌వృత్తానికి  స్త్రీ అన్న పేరే ఇచ్చారు. అంటే ఒకే వృత్తానికి వేరేవేరే పేర్లను పెట్టటం ఇక్కడి నుండే మొదలన్నమాట.

ఐనా, మనకు అనందం కలిగించే విషయం‌ ఒకటుంది ఈ వృత్తానికి సంబంధించి.  అదేమిటంటే, ఒక వృత్తానికి తెలుగుపేరు పెట్టటం. పెంపు అన్నది తెలుగు మాట కదా. అందుచేత మనం‌ తెలుగు వాళ్ళుగా సంతోషించాలి. సాధారణంగా కవులందరికీ ఒకే అభిప్రాయం ఉంటుంది వృత్తాల పేర్లన్నీ‌కేవలం సంస్కృతంలోనే ఉంటాయీ అని. ఈ శ్రీపెంపు వృత్తం ఆ నియమానికి మినహాయింపు అన్నమాట.

ఈ వృత్తనామ‌ శ్రీపెంపు గురించి ఒక ప్రశ్న రావాలి. వచ్చింది కూడా. శ్రీ పెంపు దుష్ట సమాసమా ? అని.  శ్రీ అనేది తెలుగు పదం‌ కాదు సంస్కృతపదం. పెంపు అనేది తెలుగుపదమే. సంస్కృతపదం తరువాత తెలుగుపదం వేసి సమాసం చేయరాదు మరి. దుష్టసమాసమే.  అందుకేనేమో కావ్యాలంకారచూడామణి కారుడు తప్ప అందరూ ఈ వృత్తాన్ని స్త్రీ వృత్తం అనటం‌ జరిగింది.  ఈ‌ శ్రీ పెంపు అన్నది దుష్టసమాసం‌ కావటం వలనో మరొక కారణమో తెలియదు ఆ పేరు ప్రచారంలో‌ లేదు. స్త్రీ అన్న పేరే ఈ‌వృత్తానికి ప్రచారంలో ఉన్నట్లుంది. ఐతే పూర్వ కవి ప్రయోగాలు కనిపించలేదు.

ఈ  శ్రీ‌ పెంపు లేదా స్త్రీ అనే వృత్తానికి అనంతుడు ఇచ్చిన ఉదాహరణ చూడండి:
    స్త్రీరూ
    పారున్‌
    ఘోరా
    ఘోరీ

1 కామెంట్‌:

  1. ఈ‌ పద్యంలో‌ 'మ' గురువా అని ఒకరు అడిగారు. రామస్వామి అన్నపదంలో రామ, స్వామి అన్న పదాలు రెండూ‌ సంస్కృతపదాలు. కాబట్టి సరైన సమాసమే. సమాసం‌ అంటే ఏకపదం‌కావటం. కాబట్టి 'స్వా' అన్న అక్షరానికి ముందున్న 'మ' గురువుగా మారుతుంది

    రిప్లయితొలగించండి

ఆమోదించిన వ్యాఖ్యలే ప్రచురితం అవుతాయి. తరచుగా పరిశీలించటం వీలు కాదు కాబట్టి అప్పుడప్పుడు వ్యాఖ్యలు కనిపించటం ఆలస్యం కావచ్చును. తరచుగా జవాబులు ఇవ్వటం నాకు వీలు కాదు. ఎక్కువగా చర్చించటం అస్సలు వీలుకాదు.