ఘుష్యతే యస్యనగరే

ఘుష్యతే యస్యనగరే
రంగయాత్రా దినేదినే
తమహం శిరసావందే
రాజానం కులశేఖరమ్‌

ఈ శ్లోకంలో యస్యనగరే అని కాక యత్రనగరే అనే మరొక పాఠం కూడా ఉంది.

భావం. 

ఏ కులశేఖరుని నగరంలో ప్రతిదినమూ రంగయాత్ర గురించిన చాటింపు విబబడుతూ ఉంటుందో, ఆ మహారాజు కులశేఖరునికి నేను శిరస్సు వంచి నమస్కరిస్తున్నాను.

వివరణ.
కులశేఖరుడు గొప్ప రాజు. అయన గొప్ప రామభక్తుడు. రామకథాశ్రవణంలో ఎంతగా నిమగ్నమైపోయే వాడంటే అది చెప్పనలవి కాదు. ఒకసారి ఖరదూషణాలు పద్నాలుగు వేలమంది రాక్షసులు రాముడి మీదకు దండెత్తి వచ్చారని పౌరాణికుడు రామాయణం చెబుతూ వినిపించగానే, అయ్యో రాముడు ఒక్కడే ఆ సైన్యాన్ని ఎదుర్కోవాలా, ఎంత కష్టం ఎంత కష్టం అని దిగ్గిన లేచి సైన్యసమేతంగా రాముడికి సహాయంగా వెళ్ళాలి అని గబగబా ఆజ్ఞలు జారీ చేసాడట. అప్పుడు పౌరాణికుడు అయ్యయ్యో అంత శ్రమ మీకవసరం లేదండీ వాళ్ళందర్నీ రాముడు మట్టుబెట్టాడు అని చెప్పి మొత్తం మీద శాంతింపజేసాడట. అలాగే రావణుడు సీతమ్మను ఎత్తుకొని లంకకు తీసుకొనిపోయాడని విని ఆవేశంతో‌ మళ్ళా సైన్యంతో బయలుదేరాడట. ఆయన ఆవేశం చల్లార్చరానిదిగా ఉంటే సీతాసహితుడై ప్రత్యక్షమై రామచంద్రుడే నాయనా ఆ రావణుణ్ణి చంపేశాను, ఇదిగో సీతమ్మ చూడు అని అనునయించాడట. అటువంటిది ఆయన శ్రవణభక్తి.

కులశేఖరుల వారికి రాముడి ఇలవేల్పు రంగనాథస్వామి అని తెలిసి మహా ఆనందం కలిగింది. ఆ రంగనాథుణ్ణి తానూ సేవించుకోవాలని అనిపించి వెంటనే ప్రజలందరికీ ఒక తెలిసేలా ఒక ప్రకటన చేసాడు. ఏమని? నేను మన దైవం శ్రీరాముల వారికే ఇలవేల్పు ఐన శ్రీరంగనాథుణ్ణి సేవించుకుందుకు బయలుదేరుతున్నాను.ప్రజలారా, ఆసక్తి ఉన్న వాళ్ళంతా నాతో రండహో అని.

అనుకున్నంత మాత్రాన ప్రయాణం సాధ్యపడాలి కదా. ఆరోజున ఎవరో‌ భాగవతోత్తములు రాజనగరానికి వచ్చారు. భాగవతుల్ని సేవించటం అన్నది భగవంతుణ్ణి సేవించటం వలే విధి కదా. వారికి స్వయంగా ఏర్పాట్లు చేయించి, వారిని సేవించటంతో ఆదినం గడచిపోయింది.

మరొకసారి, ఇలాగే రంగపురానికి ప్రయాణం‌ కడితే, అదేదో‌ పరీక్ష అన్నట్లు మళ్ళా మరెవరో భాగవతోత్తముల రాక.

ప్రతిసారీ ఇలాగే జరుగుతూ రంగయాత్రా ప్రకటనం దినదిన కృత్యమై పోయింది.

అందుచేత ఎవరో భక్తుడు కులశేఖరులను ఉద్దేశించి చెప్పిన శ్లోకమే ఈ
   ఘుష్యతే యస్యనగరే రంగయాత్రా దినేదినే
   తమహం శిరసావందే రాజానం కులశేఖరమ్‌
   
అన్నది.

భగవధ్బక్త సేవనం భగవత్సేవనం‌ కన్నా దొడ్డది అని చెప్పే తదారాథనాత్పరమ్‌ తదీయారాథనం  అన్న నానుడి ఒకటి ఉంది. దానినే ప్రప్తత్తి అంటారు. ముకుందమాలను పారాయణం చేసేవారు ముందుగా ఈ‌కులశేఖరుల ప్రపదననాన్ని తెలిపే ఈశ్లోకాన్ని పఠించటం ఒక ఆచారం అయ్యింది.

ఐతే ఈ‌శ్లోకం దక్షిణదేశ ప్రతుల్లో లేదు. ఉత్తరదేశం లోని ప్రతుల్లో కనిపిస్తున్నది.

అనువాదం.

      కం. దినదిన మెవ్వాని పురిన్
      వినబడు శ్రీరంగయాత్ర వేడుక టముకై
      ఘనుడా కులశేఖరునకు
      మనసా శిరసా యివియె నమస్కారంబుల్.

శ్రీమన్నామ ప్రోచ్య

శ్రీమన్నామ ప్రోచ్య నారాయణాఖ్యాం
కేనప్రాప్నుర్వాంఛితం పాపినోౕ౽పి
హానః పూర్వం వాక్ప్రవృత్తాన తస్మిన్
తేన ప్రాప్తం గర్భవాసాది దుఃఖమ్

భావం. నారాయణ నామం శ్రీమంతమైనది. అంటే సమస్త సంపదలతో ప్రకాశించేది, అంటే ఆనామమే సమస్తమైన సంపదయునూ అని జీవులు భావించవలసినది. అందుచేత ఎంత పాపాత్ముడైనా సరే ఆ నారాయణ నామాన్ని స్మరిస్తే సమస్తమైన శుభాలూ కలుగుతాయి. అయ్యో నేను పూర్వజన్మలలో అలా నారాయణ నామగానం చేయలేదు కాబోలు. అందుకే నాకు గర్బవాసం వంటి దుఃఖాలు కలిగాయి

అనువాదం.

తే. పాపి నారాయణా యన్న వాంఛితంబు
పొందు నందురు నేనేల పొంద ననగ
మునుపు జిహ్వ నారాయణా యనమి నేడు
గర్భవాసాది దుఃఖముల్ కనుచు నుంటి

కరచరణసరోజే కాంతిమన్నేత్రమీనే

కరచరణసరోజే కాంతిమన్నేత్రమీనే శమముషి భుజవీచివ్యాకులేఽగాధమార్గే హరిసరసి విగాహ్యాపీయ తేజోజలౌఘం భవమరుపరిఖిన్నః క్లేశమద్య త్యజామి

ఒకడొకానొక యెడారిలో పడి పోవుచుండెననగా వాని యవస్థ దుర్భరముగా నుండు నని లక్షవాక్యములలో చెప్ప నవుసరము లేదు.  కాళ్ళు బొబ్బలెక్కును కాని నీడ దుర్లభము. ఆకలి దహించును కాని తిండి దుర్లభము.  దప్పికతో నలమటించును కాని నీటి జాడ దుర్లభము.  వీటికి తోడుగా కొన్ని యెండమావులు కనిపించి యాడించును.  వాని యందు కనిపించు నీటికై యాసపడి యట్లే పరువెత్తుకొనుచు పోయి పోయి మరింత దుఃఖమనుభవించును. ఈ సంసారము కూడ యెడారి వంటిదే.  జీవుల ప్రయాణములో నిచట నటువంటి బాధలే కలుగును. విశ్రాంతి యన్నది లేక ఈ సంసారములో పడి జీవుడు నడచు చుండును.  ఆకలిదప్పులవంటి ఆశామోహములను పొంది వాటిని అందించునట్లు భ్రమింపజేయు ఎండమావులవంటి యింద్రియసుఖములు వెంబడి పరువులెత్తుచు క్లేశములు పొందుటే జీవితములో హెచ్చుభాగమైన కార్యక్రమము కదా. కాని ఈ సంసారములోని జీవుడు సరిగా నన్వేషించినచో నొక చక్కని కాసారము కనబడును.  అది భగవతుండని పేరు గలది! ఎంతో అందమైన పద్మములున్నవి దానిలో.  అవి భగవంతుని యొక్క దివ్యమైన కరచరణములే. ఎంతో చక్కని దివ్యకాంతులీను చేపలు సంచరించునా కాసారములో.  అవి భగవంతుని యొక్క దివ్యకృపాకటాక్షవీక్షణాప్రసార మొనరించు చున్న నేత్రములే సుమా. ఆ భగవంతుడనే కాసారము లోని జలములు అమృతమే.  అన్ని విధములైన క్లేశములను తొలగించి హాయి గొలుపునా అమృతజలములు. భక్తునకు భగవంతుని కృపాజలప్రపూర్ణమైన దివ్యకాసారము లభించినది.  అతడు సంతోషముగా ఎలుగెత్తి పలుకుచున్నాడు. ఈ సంసారమనే ఎడారి బాధ నుండి విముక్తి లభించినది.   ఇదిగో‌ ఈ‌ క్షణమే దీనిని విడిచిపెట్టున్నాను

స్వేఛ్ఛానువాదం: తే. కరచరణములు పద్మముల్ కన్నులనగ నందమై నట్టి చేపలౌ హరిసరసియె పరమకరుణాంబుపూర్ణమం చరసి యిపుడె పాడు సంసారమరుభూమి వదలినాడ

చింతయామి హరిరేవ సంతతం

చింతయామి హరిరేవ సంతతం మందహాసముదితాననాంబుజం నందగోపతనయం పరాత్పరం నారదాదిమునిబృందవందితం

శ్రీహరిని చింతన చేయవలెను.  అది శుభప్రదము.  శుభ మనగా మోక్షమనియే యుద్దేశము.   హరిని మాత్రమే చింతచేయవలెను.  అన్యదేవతలను చింతించుట వలన కలుగు ఫలములు స్వల్పములు.  అట్టి దేవతలను చింతించుట వలన ఎంత గొప్ప ఫలము కలిగినను అది మోక్షమునకు సమానము కాదు గదా.  అందుచేతనే,  హరిరేవ సంతతం అని హరిని మాత్రమే ఎల్లప్పుడును నిష్ఠగా చింతించుచున్నానని కవి చెప్పుచున్నాడు.  దైవ చింతనమనగా వీలు చిక్కినప్పుడు కాలక్షేపమునకు చేయదగినది కాదు.  అది నిత్యముగా మనఃపూర్వకముగా చేయవలసినది.  ప్రహ్లాదాదులకు నిద్రలో కూడ హరినామస్మరణము మరుగు కాలేదని గదా ప్రతీతి.  అట్లన్న మాట.  ఎప్పుడు హరిస్మరణము జరుగుచున్నదో అప్పుడు హరియొక్క సుందరాతిసుందరమైన ముఖారవిందమును, అది అనుగ్రహ పూర్వకముగా చిందించుచున్న చిరునవ్వులును మనస్సులో రూపు కట్టవలెను.  ఇట్లు చెప్పుట యెందుకనగా, యాంత్రికముగా నోటితో హరినామమును జపించుట కాక అది మనఃపూర్వకముగా చేయవలసినదిగా చెప్పుటకే.  మరొక విషయమేమనగా అట్టి స్మరణము ప్రేమపూర్వకమైనది.  అట్లైనప్పుడే కదా, హరి యొక్క అందమైన నగుమోము మనస్సులో రూపించుట? ఆ హరి నందగోపునకు దయతో కుమారుడైన వాడు.  ఆయన పరాత్పరుడు.  అయనకు నిజముగా తండ్రి యెవడు?  కాని నందుడు చేసుకొన్న పూర్వపుణ్యప్రభావము చేత, ఆయనకు శ్రీహరి స్వయముగా పుత్రుడై అలరించెను.  అనగా ఆయన అనుగ్రహము ఎంత గొప్పగా ఉదారముగా నుండునో మనము అర్థము చేసుకొన వలసినదే కాని వర్ణించలేనిది. అర్థము చేసుకొని తరించుటకు కూడ పెట్టిపుట్టవలెను.  నారదాదులు అట్టివారు.  వారు శ్రీహరిపట్ల పరమప్రేమతో తరించిరి.  అందుచేత శ్రీహరి వారి హృదయములలో నిత్య నివాసియై యుండును.  ఆ మహాత్ములకు శ్రీహరి స్మరణకీర్తనములు తప్ప వేరు కార్యక్రమములే యుండవు.   సారాంశ మేమనగా, శ్రీహరిని మిక్కిలి ప్రేమతో నిత్యమును స్మరించుచు నా పరాత్పరుని నగుమోమును హృదయకమలమున నిత్యము దర్శించుచు తరించవలె ననుట.

స్వేఛ్ఛానువాదం ఆ.వె. నందగోపతనయు నారదాదిమునీంద్ర వంద్యు హాసపూర్ణపద్మముఖుని పరమపురుషు హరిని భావింతు నేవేళ చిత్తమందు భక్తి చెలగుచుండ

దివి వా భువి వా. ......

దివి వా భువి వా మమాస్తు వాసో
నరకే వా నరకాంతక ప్రకామం
అవధీరిత శారదారవిందౌ
చరణౌ తే మరణేపి చింతయామి 

భావం:

ఓ ముకుందా!

జన్మ మంటూ యెత్తాను కాబట్టి మరణ మనేది కూడా నిశ్చయంగానే వస్తుంది.

ఆ పిమ్మట నా‌ నివాసం యెక్కడ?
భూమి మీద నయితే కాదు గదా? 
ఆ వచ్చేది నరకమో స్వర్గమో చెప్పటం‌ కష్టం.
నరకాన్ని యెవరూ‌ కోరుకోరు సరే.
స్వర్గమే దక్కినా చివరకు మళ్ళా భూలోకానికి రాక తప్పదు గదా?

పురాకృత పుణ్యపాపాలకు అనుగుణంగా భూలోకంలో‌ జన్మం అని చెబుతారు.
అలాగే కన్నుమూసే టప్పుడు ఏది మనస్సులో నిలుస్తుందో దాని కనుగుణంగా తిరిగి మరొక జన్మ వస్తుందని చెబుతారు.

పూర్వం‌ జడభరతుడు లేడిని తలచుకొంటూ మరణించాడు. ఆ మునివర్యుడు, తన అనంతరం పాపం ఆ లేడిపిల్ల గతి యేమి అని దానిగురించే మనస్సులో  చింతన చేస్తూ ప్రాణం వదిలాడు.  అందుకే లేడిగా‌ జన్మించవలసివచ్చింది!

ప్రాణం‌ వదిలేటప్పుడు నిన్ను చింతిస్తూ వదిలితే పునరావృత్తిరహితమైన మోక్షపదమే లభిస్తుంది. ఇంక జన్మం అనేది లేకపోతే యెంత బాగు.

అయితే అలా ప్రాణప్రయాణసమయంలో నిన్ను ఒక్కసారి స్మరిస్తే చాలులే అనుకుంటే అది జరిగే పని యేనా?

దాని కెంత పెట్టి పుట్టాలి. పరమపాపి అయిన అజామీళుడు యే కారణం చేతనయితే నేమి నీ స్మరణ చేసి తరించాడు.

నేను పాపినో‌ పుణ్యాత్ముడనో నాకేమి యెరుక?

అందుచేత ఓ ముకుందా, నేను యీ‌ శరీరం వదిలే సమయంలో కూడా, నా మనస్సులో నీ‌ చరణారవిందాలే నిలచేటట్లుగా‌ దయచేసి అనుగ్రహించు.

అంతకంటే నాకు వేరే యేమి కావాలి. అది చాలు.

స్వేఛ్ఛానువాదం:

    నాకు దివియొండె భువియొండె నరకమొండె
    యునికి గానిమ్ము నరకారి యుసురు పోవు 
    సమయ మందున భవదీయ చరణ పద్మ
    యుగళి చింతించు నదృష్ట మున్న చాలు    

నాస్ధా ధర్మే న వసునిచయే ...

నాస్ధా ధర్మే న వసునిచయే నైవ కామోపభోగే
యద్భావ్యం తద్భవతు భగవన్ పూర్వకర్మానురూపం
ఏతత్ ప్రాప్త్యం మమ బహుమతం జన్మజన్మాంతరేపి
త్వత్పాదాంభోరుహయుగగతా నిశ్చలా భక్తిరస్తు 
 
భావం:

ఓ ముకుందా ఈ ధర్మమనేది ఉందే అది పరిపరి విధాలుగా దుర్గ్రాహ్యంగా ఉంటుంది.  అనేక విధి నిషేధాలతో‌కూడి అల్పబుధ్ధినైన నాకు చిక్కేది కానే కాదు .అందు చేత దానినిగూర్చిన చింతలు చర్చలపైన నాకు యేమీ‌ ఆసక్తి లేదు.

సరి సరి, యీ‌ ధనమేది ఉందే అది బహు చమత్కారమైనది.  అనంత విధాలుగా ఉండి యెంత సంపాదించినా సరే సంపాదించనిదే‌ అధికం అనిపించే‌ యెండమావి. దాని వెనుక పరిగెట్టాలనే కోరిక నా కేమీ‌ బలంగా లేదు.

ఇక పోతే ఈ విషయ సుఖాలంటావా అవి మరీ చిత్రమైనవి. ఆ కోరికలు తీరేవి కానే కావు. యెం‌త అనుబవించినా తృప్తి అనేది యీ నశ్వరమైన శరీరాలకు కలగనే‌ కలగదు కదా. వాటి మీద నాకేమీ వ్యామోహం లేదయ్యా లేదు.

నేను కావాలనుకున్నా వద్దనుకున్నా విధి అనేది వరసగా శరీరాలను ప్రసాదిస్తూనే ఉంటుంది.  ప్రతి జన్మలోనూ యేవేవో‌ధర్మాలకు బధ్ధుడను కాక తప్పటమూ లేదు. ఎంతో కొంత పొట్టకోస ఆర్జించటం కోసం‌ తిర్గటమూ తప్పటం లేదు. ఈ శరీరం యొక్క కోరికలను తీర్చటానికి ప్రయత్నించకా తప్పటం లేదు.  చాలా చింతించ వలసిన విషయం. ఈ‌ కర్మల ఫలితంగా‌ నాకు జన్మపరంపర యేర్పడుతోంది.  ఈ విషయంలో‌ నేను చేయ గలిగింది యేమీ‌లేదనిపిస్తోంది.
పోనీలే జన్మలు వస్తే రానీ - విచారించను. విచారించి ప్రయోజనం లేదు కదా.

కాని అదృష్టవశాన నాకు నీవు సంస్కారాన్ని ప్రసాదించావు. అందుచేత నేను కృతజ్ఞతాపూర్వకంగా చేతులు జోడించి ప్రార్థించేది ఒక్కటే.  జన్మజన్మలోనూ ఆ సంస్కారం అలాగే ఉండనీ. జన్మజన్మలలోనూ‌ నా మనస్సులో నీ‌ పాదపద్మాలపట్ల నా‌ భక్తి పరమ నిశ్చలంగా ఉండనీ ప్రభూ‌.  ఓ‌ ముకుందా‌ అది చాలు నాకు.

 స్వేఛ్ఛానువాదం

    ఒల్లను ధర్మముల్ ధనము లొల్లను కామసుఖంబు లొల్ల నా
    తొల్లిటి చేతలం బొరసి తోసుక వచ్చెడి కర్మఫలంబు లే
    నొల్లక యుండినన్ కలుగ నున్నవి కల్గిన గల్గనిమ్ము నా
    యుల్లము త్వత్పదాంబురుహయుగ్మము నిశ్చల భక్తి గొల్వనీ

నాహం వందే ...

నాహం వందే తవ చరణయోర్ద్వంద్వమద్వంద్వహేతోః
కుంభీపాకం గురుమపి హరే నారకం నాపనేతుం
రమ్యా రామా మృదుతనులతా నందనే నాపి రంతుం
భావే భావే హృదయభవనే భావయేయం భవంతం

 
భావం:
ఓ ముకుందా!
నిజమే. నీ చరణారవిందాలకు నేను నమస్కారం చేస్తూనే‌ఉంటాను.

ఏదో యీ‌ మానవజన్మ యెత్తాక నరకం రాక తప్పుతుందా శరీరం వదిలాక? అది తెలుసు. ఆ రాబోయేది యే కుంభీపాక నరకమో యేమో అని భయపడుతున్నానా?

దాని నుండి తప్పిస్తావు కదా దయ చూపించి అని నీ కాళ్ళకు మ్రొక్కుతున్నానా?

లేదు సుమా!

సరేలే, ఎత్తాం నరజన్మ  సద్వినినియోగం చేసుకుందాం.  శృంగారరసాధినాధుడివి నీ కాళ్ళకు మ్రొక్కితే అందమైన అమ్మాయిల్ని అనుగ్రహిస్తావేమో ననే ఆశతో దణ్ణాలు పెడుతున్నానా?

లేదు సుమా!


తండ్రీ! నీ‌చరణారవిందా లున్నాయే, అవి అద్వంద హేతువులు.  వాటిని ఆశ్రయించిన వాడికి  సకల ద్వంద్వాలనూ నాశనం చేస్తాయవి. అసలు నీవు-తాను అనే ద్వంద్వం కూడా నాశనం అయిపోతుంది కదా. ఇక అటువంటి భక్తుడికి మిగిలేది కైవల్యమే.  తానే నీలో ఐక్యం అయిపోతాడు కదా.  అంత గొప్పవి నీపాదాలు. అంత గొప్పది నీపాదసేవన మాహాత్మ్యం.

అయినా నా బోటి వాడికి అంత గొప్ప భక్తీ, ఆ కైవల్యం చటుక్కున వచ్చేనా!  యేమో.

కాని, జన్మజన్మలకీ ఆ నీ దివ్యపాదాల యెడ నా హృదయంలో‌ వెలుగులీనుతూ ప్రకాశించనీ. నీ యందు నా భక్తిని అవి శాశ్వతంగా నెలకొనేటట్లు చేయనీ. 

అందుకే నేను నీ దివ్యశ్రీ చరణాలను ఆశ్రయించుకున్నాను స్వామీ.

నీ యందు నా భక్తిని అవి పెంపొందింప జేసి నన్ను మోక్షార్హుడిని చేస్తాయి అన్న ఆశ మాత్రమే ప్రభూ.


స్వేఛ్ఛానువాదం:

ఉ.శ్రీపతి నీదు పాదముల సేవన చేసిన నెల్ల ద్వంద్వముల్
రూపరు వానినే గొనుట రోయగ నారక భీతి చేతనో
రూపసు లైన కన్యల మరుల్గొని గోరియొ కాదు యే
లోపము లేని భక్తి యెదలోపల నిండగ జన్మజన్మలన్.

ముకుంద మూర్ధ్నా ప్రణిపత్య యాచే

ముకుంద మూర్ధ్నా ప్రణిపత్య యాచే
భవంతమేకాంతమియంతమర్ధం
అవిస్మృతిస్త్వచ్చరణారవిందే
భవేభవే మేఽస్తు భవత్ప్రసాదాత్   



భావం:

ఓ ముకుందా!

శిరస్సు వంచి ప్రణామం చేసి నేను నిన్ను యాచించేది  ముఖ్యంగా ఒకటే!
నాకు యిలా జన్మ లెత్తటం యెలాగూ తప్పేలా లేదు. పోనీలే!

రాబోయే ప్రతిజన్మలోనూ కూడా నీ‌ పాదారవిందాలను యెట్టి పరిస్థితుల్లోనూ నేను మరచి పోకుండా ఉంటే అదే నాకు చాలు.

నాకు దయ చేసి అటువంటి చక్కని వరం అనుగ్రహించు.
ఆ వరం చాలు నాకు. ఇంకేమీ అవుసరం లేదు.


స్వేఛ్ఛానువాదం::

తే.గీ. శిరసు వంచి విన్నపమును చేయు చుంటి
జన్మజన్మంబు లందు నీ చరణములను
మరువ కుండగ సేవించు వర మొకండు
కరుణతో‌ నిమ్ము తండ్రి నా కదియె చాలు.


( ఈ‌ పద్యం చివరి పాదంలో అఖండయతి వచ్చింది.  లాక్షణికుల్లో అఖండయతి పట్ల భిన్నాభిప్రాయా లున్నాయి. చాలా మంది దీన్ని ఒప్పుకోరు. ఒప్పుకున్న వాళ్ళల్లోనూ ఉద్దండులున్నారు - ఉదాహరణకు ఆంధ్రవాల్మీకి బిరుదాంకితులు శ్రీ వావిలకొలను సుబ్బారావుగారు!.  అయితే ఇక్కడ అఖండయతి రావటం కేవలం యాదృఛ్ఛికం.)

జయతు జయతు దేవో....

జయతు జయతు దేవో దేవకీనందనోయం
జయతు జయతు కృష్ణో వృష్ణివంశప్రదీపః
జయతు జయతు మేఘశ్యామలః కోమలాంగో
జయతు జయతు పృధ్వీభారనాశో ముకుందః

భావం:

 దేవకీ కుమారుడైన దేవదేవునికి జయము జయము! 

వృష్ణివంశ ప్రదీపుడైన శ్రీ కృష్ణునికి జయము కలుగుగాక! 

మేఘశ్యామలుడు,కోమలాంగుడూ అయిన కృష్ణ భగవానునికి జయము జయము! 

భూమాత భారాన్ని తగ్గించడానికి అవతరించిన ముకుందునికి జయము జయము!

స్వేఛ్ఛానువాదం:

    జయము దేవకీనందన జయము జయము
    జయము యదుకులగృహదీప జయము జయము
    జయము ఘనమేఘశ్యామాంగ జయము జయము
    జయము భూభారనాశక జయ ముకుంద

వివరాలు: యాదవులలో వృష్ణి, అంధక,భోజవంశాలని మూడు శాఖలు. శ్రీకృష్ణుని తల్లిదండ్రులు దేవకీవసుదేవులని అందరకూ తెలిసినదే.  యాదవులలో దేవకి భోజవంశంవాడైన ఉగ్రసేన మహారాజు కుమార్తె.  వసుదేవుడు వృష్ణివంశం వాడు.

శ్రీవల్లభేతి వరదేతి దయాపరేతి...

శ్రీవల్లభేతి వరదేతి దయాపరేతి
భక్తప్రియేతి భవలుంఠన కోవిదేతి
నాధేతి నాగశయనేతి జగన్నివాసే
త్యాలాపినం ప్రతిపదం కురుమే ముకుంద

భావం:
ఓ శ్రీ కృష్ణా!  శ్రీ వల్లభా!  వరదా!  దయాపరా!  భక్తప్రియా!  భవబంధాలను త్రెంచి వైచే విద్యలోమహాకోవిదుడా!  నాథా!  నాగశయనా! జగన్నివాసా! ఎల్లప్పుడూ నీ నామాలను ఆలపిస్తూ ఉండేటట్లుగా  నన్ను చేయి స్వామీ!

స్వేఛ్ఛానువాదం:

    సీ. శ్రీవల్లభాయని చింతించ నీయవే
        వరదాయకా యని పాడనీవె
    పరమదయాళుడ వని పొంగనీయవే
        అఖిలేశ శ్రీహరీ యనగనీవె
    భక్తప్రియాయని భావించ నీయవే
        భవవిమోచనా యని పలుకనీవె
    శేషశయన యని  చింతించ నీయవే
        నోరార ఫ్రభు యని నుడువనీవె
    తే.గీ. అని జగన్నివాస స్వామి యమిత భక్తి 

    ప్రతి దినంబును భావించు పరమదివ్య
    భాగ్య గరిమను నాకీయ వయ్య దేవ
    కొలుచుకోనిమ్ము నన్ను ముకుంద నిన్ను