17, డిసెంబర్ 2015, గురువారం

శ్రీరామవిభూతి





    విభూతి.
    కామవైరిసన్నుతా
    స్వామివన్న నీవెలే
    రామచంద్ర నిన్ను నే
    ప్రేమమీఱ గొల్చెదన్




విభూతి వృత్తం.

ఈ‌వృత్తానికి గణాలు ర - జ - గ.  పాదం నిడివి కేవలం 7అక్షరాలున్న చిట్టి వృత్తం ఇది.   కవిజనాశ్రయం, కావ్యాలంకారచూడామణి, లక్షణసారసంగ్రహం, అప్పకవీయం అన్నీ విభూతి అన్నాయి. ఈ వృత్తాన్ని నాగవర్మ మాత్రం సునామం అన్నాడు. అంతర్జాలంలో ఒకచోట ఈ వృత్తానికి చామరం అని పేరుందని అన్నారు. ఆధారం తెలియదు.

ఈ వృత్తానికి గణాలు ర - జ - గ అని చెప్పుకున్నాం‌కదా. గురులఘు క్రమం U I-U - I U I - U అన్నది మరొక రకంగా చూస్తే U I - U I - U I - U అవుతుంది . అంటే హ - హ - హ - గ అని అన్నమాట. నిజానికి సంప్రదాయం ప్రకారం వృత్తానికి మూడక్షరాల గణాల వరసలు వేసి చెప్పటం‌ కాని నడకప్రకారం మూడు హ-గణాలపైన గురువు అన్నదే‌ సరైన గణవివరణ. గురులఘువులు ఒకటి విడచి మరొకటి వస్తాయి ఇందులో.

పూర్వకవి ప్రయోగాలు గ్రంథస్తం ఐనవి తెలియదు.  అంతర్జాలంలో ఈ‌క్రింది రెండు పద్యాలు కనిపిస్తున్నాయి.

    స్వస్థ సద్విభూతి దా
    రస్థ జస్థగంబునన్
    స్వస్థ సద్విభూతి దా
    రస్థ జస్థగంబునన్

    ఆయెడన్ మునీశ్వరుం
    డీయెడన్ రఘూత్తముం
    డాయెడన్ రఘూత్తముం
    డీయెడన్ మునీంద్రుడున్

ఇందులో రెండవ పద్యంలో అచ్చుతప్పులు సవరించటం‌ జరిగిందని గమనించ గలరు.

ఇక ఈ‌విభూతి పద్యం‌ నడకను చూస్తే ఇలా ఉంది:

కామ వైరి సన్ను తా
స్వామి వన్న నీవె లే
రామ చంద్ర నిన్ను నే
ప్రేమ మీఱ గొల్చె దన్

ఇలా దీని నడక త్రిశ్రగతిలో ఉంటుంది.  త్రిశ్రగతికి రూపక తాళం అనుకుంటాను.

ఈ చిట్టిపొట్టి వృత్తాన్ని వ్రాయటం అంతకష్టం కాదు కాబట్టి ఔత్సాహికులు తప్పక ప్రయత్నించండి